Województwo kujawsko-pomorskie w skali Polski jest wyjątkowe. Nie chodzi mi o powierzchnię ani ilość mieszkańców, bo pod tymi względami jest przeciętne, ale o sam fakt, że istnieje. Jest sztucznym obszarem łączącym historycznie bardzo różne regiony.
Dzięki tej hybrydzie możemy podziwiać zarówno romańską kolebkę pierwszych piastów, krzyżacki gotyk jak i osadę kultury łużyckiej w Biskupinie.
Na nasze puzzle składają się (zgodnie z ruchem wskazówek zegara po mapie):
Bory Tucholskie, które niemal do naszych czasów zachowały wiele cech tradycyjnych: tradycyjne budownictwo
drewniane (mieszkalne i gospodarcze), sztukę i zdobnictwo, a przede wszystkim charakterystyczną gwarę.
Obszar od wieków związany z gospodarką leśną, a dzięki licznie występującym rzekom i jeziorom stał się atrakcyjnym miejscem wypoczynku i turystyki aktywnej.
Kociewie leżące na lewym brzegu dolnej Wisły, z charakterystyczną kulturą ludową, festiwalem smaków w Grucznie, Świeciem, pozostałościami po Olędrach oraz Czarcimi Górami, urwiskami, wąwozami, a nawet jaskiniami, które są rzadkością na nizinach.
Ziemia Chełmińska – rdzenne terytorium początków państwa krzyżackiego, najbogatsza w zabytki część województwa z gotyckimi miastami i zamkami,
perełkami renesansu i baroku, XIX wiecznymi twierdzami, a także atrakcyjna pod względem przyrodniczym i wypoczynkowym (Pojezierze Brodnickie, Dolina dolnej Wisły, doliny Drwęcy i Osy).
Ziemia Dobrzyńska, której odmienność od reszty województwa wynika m.in. ze wcześniejszej przynależności do Mazowsza oraz z tego, że jest to jedyny region, który znajdował się w zaborze rosyjskim. Wśród pagórkowatego terenu Pojezierza Dobrzyńskiego natrafimy na wiele miejsc upamiętniających walki o niepodległość.
Kujawy należą do najbardziej wyrazistych i jednocześnie najbardziej tradycyjnych regionów Polski,posiadają charakterystyczne budownictwo, strój, gwarę, zwyczaje i obrzędy, ale też wspaniałe zabytki romańskie pamiętające pierwsze wieki państwa polskiego, którego centralnym ośrodkiem był rejon obejmujący Pałuki i Kujawy.
Pałuki – część Pojezierza Gnieźnieńskiego, historycznie związana z Wielkopolską o pagórkowatej (pałukowatej) rzeźbie terenu, malowniczo poprzecinana rynnowymi jeziorami, Notecią i jej dopływami wraz z Kanałem Noteckim, z bogatą historią począwszy od najpopularniejszej turystycznie osady w Biskupinie.
Krajna gdzie przebiegała granica między plemionami Polan i Pomorzan, posiadająca własny Krajeński Park Krajobrazowy z licznymi polodowcowymi jeziorami i sięgającymi 200 m n.p.m „górami” stanowiący idealny teren do aktywnego wypoczynku.
Kosznajderia – obszar pomiędzy Chojnicami, Tucholą a Krajną o znaczeniu wyłącznie historycznym, przez 500 lat zamieszkały przez Kosznajderów – katolickich potomków sprowadzonych tu w latach 1434-1438 Niemców z okolic Osnabrück (Dolna Saksonia) o odrębnym języku i obyczajach, którzy zostali wysiedleni i rozproszeni po świecie w 1945r.